Wil de gemeente uw pand of object aanwijzen als gemeentelijk monument? Dan heeft u wellicht vragen. Hieronder vindt u antwoord op veelgestelde vragen. U kunt ook altijd contact opnemen met de gemeente via erfgoed@gorinchem.nl of bel 140183.
- Waarom wordt mijn pand een monument?
- Wat is het verschil tussen een beeldbepalend object en een gemeentelijk monument?
- Verandert de eigendomssituatie van mijn pand?
- Wordt mijn hele pand monument?
- Is mijn pand straks minder waard?
- Kan ik nog wat aan mijn monument veranderen?
- Moet ik mijn monument onderhouden?
- Krijg ik nu allerlei mensen over de vloer?
- Kan ik hulp krijgen bij bouwtechnische en onderhoudsproblemen?
- Bestaat er een subsidieregeling of tegemoetkoming voor monumenten?
- Heb ik wat in te brengen over de aanwijzing als monument?
Waarom wordt mijn pand een monument?
In de Verordening Fysieke Leefomgeving gemeente Gorinchem 2021 staat dat gemeentelijke monumenten kunnen worden aangewezen. Panden en objecten worden niet zomaar op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst. Het gaat dan om panden en objecten die belangrijk zijn voor de lokale geschiedenis en cultuur. De panden en objecten moeten voldoen aan de volgende waarden of toetsingscriteria:
- cultuurhistorische waarden
- architectuur- en kunsthistorische waarden
- situationele en ensemblewaarden
- gaafheid en herkenbaarheid
- zeldzaamheid
De criteria die voor uw pand van belang zijn, staan in de zogenoemde redengevende omschrijving. Deze is te vinden als bijlage bij de brief die u in 2021 heeft gekregen of is te vinden op de digitale kaart.
Wat is het verschil tussen beeldbepalend object en een gemeentelijk monument?
Een gemeentelijk monument is niet hetzelfde als een beeldbepalend object. Bij een gemeentelijk monument is het hele gebouw, zowel binnen als buiten, beschermd. Bij een beeldbepalend object is vaak alleen de hoofdvorm en de gevelvorm beschermd. Dit betekent dat bij een beeldbepalend object bouwen zonder vergunning mogelijk is. Bij een gemeentelijk monument niet. Ook mag een gemeentelijk monument niet gesloopt worden. Een beeldbepalend object mag wel gesloopt worden als het maar weer identiek wordt opgebouwd. Gewoon onderhoud is wel altijd mogelijk zonder vergunning, zowel bij een gemeentelijk monument als een beeldbepalend object.
Of een pand een beeldbepalend object wordt of een gemeentelijk monument is bepaald aan de hand van een score. Alle panden zijn getoetst op bepaalde criteria. Volgt een hoge score? Dan gaat het om een gemeentelijk monument. Komt er een lagere score uit? Dan gaat het om een beeldbepalend object.
Verandert de eigendomssituatie van mijn pand?
Nee. U blijft eigenaar van uw pand.
Wordt mijn hele pand monument?
In principe wordt het hele pand of object aangewezen als monument en beschermd. In sommige gevallen wordt hiervan afgeweken. Dat staat dan beschreven in de redengevende beschrijving.
Is mijn pand straks minder waard?
Er zijn veel factoren van invloed op de waarde van een pand of object. Een monumentenstatus lijkt de prijs positief te beïnvloeden.
Kan ik nog wat aan mijn monument veranderen?
Jazeker. Als een pand of object een gemeentelijk monument wordt, mag er nog best verbouwd of veranderd worden. Dit in tegenstelling tot wat velen denken. Voor de meeste bouwactiviteiten is ook zonder de status van een gemeentelijk monument al een vergunning nodig. Bij een verbouwing of verandering aan een gemeentelijk monument moet wel altijd de historische waarde van het pand of object gerespecteerd worden.
Voor het verbouwen of restaureren van een gemeentelijk monument is in sommige gevallen een omgevingsvergunning nodig. De omgevingsvergunning is bedoeld om waardevolle elementen van een pand of object te behouden. Het is belangrijk om voorafgaand aan de verbouwing of restauratie na te gaan of een omgevingsvergunning nodig is.
Uiteraard wordt de vraag wat wel en niet mag per geval, aan de hand van de plannen, beoordeeld. Voordat een omgevingsvergunning kan worden verleend, wordt advies gevraagd aan de erfgoedcommissie. Omdat deze commissie integraal adviezen uitbrengt en vaak bij elkaar komt, wordt geen tijd verloren bij de afhandeling van de aanvraag.
Wilt u als eigenaar verbouwen? Dan kunt u altijd voor de start van de werkzaamheden contact opnemen met de gemeente voor overleg.
In de video hieronder wordt meer verduidelijkt over veranderingen aan een gemeentelijk monument.
Moet ik mijn monument onderhouden?
De gemeente gaat ervan uit dat de eigenaar van een gemeentelijk monument zijn bezit goed beheert en dus onderhoudt. Onderhoud is periodiek en als er niets aan het monument verandert, hoeft geen vergunning te worden aangevraagd. Bijvoorbeeld het regelmatig schilderen van kozijnen, ramen en deuren of het gedeeltelijk herstellen of vernieuwen van daken, zinken dakgoten of muren (voegwerk en dergelijke).
Heeft u vragen of twijfelt u of een vergunning nodig is? Dan kunt u altijd voor de start van de werkzaamheden contact opnemen met de gemeente voor overleg.
Krijg ik nu allerlei mensen over de vloer?
Voor het betreden van elk gebouw of erf gelden de normale regels van fatsoen en respect voor de privacy. Daaraan verandert de status van gemeentelijk monument of beeldbepalend pand niets.
Kan ik hulp krijgen bij bouwtechnische en onderhoudsproblemen?
U kunt een abonnement afsluiten bij de Stichting Monumentenwacht. De Monumentenwacht is een onafhankelijke instantie die zich inzet voor cultuurhistorisch belangrijke bouwwerken. De organisatie helpt om zo vroeg mogelijk preventieve maatregelen te nemen om het pand in stand te houden. Dit doen ze door periodieke bouwkundige inspecties, het geven van onderhoudsadviezen aan de eigenaar/beheerder en het eventueel uitvoeren van kleine reparaties.
Heeft u een abonnement dan controleert de Monumentenwacht periodiek het pand en stelt een rapport op waarin de onderhoudsgebreken en aanbevelingen voor onderhoud staan vermeld.
U kunt met verbouw- of restauratieplannen uiteraard ook voor advies terecht bij de gemeente.
Bestaat er een subsidieregeling of tegemoetkoming voor monumenten
Eigenaren van gemeentelijke monumenten kunnen gebruik maken van zogenoemde stimuleringsregelingen. U kunt een gratis abonnement op de Monumentenwacht krijgen. Daarbij zit een rapportage van uw huis en een gratis verbouwingsadvies.
Is een omgevingsvergunning voor de activiteit het wijzigen van een gemeentelijk monument nodig? Dan hoeft u de leges niet te betalen. Ook de kosten voor het advies van de erfgoedcommissie hoeft u dan niet te betalen. Het kan wel zijn dat u dan nog de kosten voor de activiteit bouwen en voor een welstandsadvies moet betalen.
De gemeente Gorinchem heeft nog geen subsidieregeling voor het in stand houden van gemeentelijke monumenten. Maar eventuele (rijks)regelingen zijn niet uitgesloten.
Heb ik wat in te brengen over de aanwijzing als monument?
Ja. Als eerste kunt u in de procedure voor de aanwijzing van monumenten een zienswijze indienen. Deze kan gericht zijn op ons voorgenomen aanwijzingsbesluit of op de redengevende omschrijving. Deze moet namelijk zo volledig mogelijk zijn. Onjuistheden kunnen in de omschrijving kenbaar gemaakt worden.
Wordt uw pand aangewezen als gemeentelijk monument en bent u het niet eens met de aanwijzing? Dan kunt u, na het aanwijzingsbesluit, een gemotiveerd bezwaarschrift bij het college van burgemeester en wethouders indienen. Het college stelt u in de gelegenheid uw bezwaar mondeling toe te lichten. Het college neemt daarna een besluit.
Bent u het dan nog niet eens met het besluit? Dan kunt u een beroepschrift indienen bij de rechtbank, sector bestuursrecht en de gerechtelijke procedures volgen.