Als een inwoner, bedrijf of instelling zich niet kan vinden in een besluit van een bestuursorgaan (het college, de burgemeester of de gemeenteraad), dan bestaat de mogelijkheid om een bezwaarschrift in te dienen. De bezwaarprocedure is geregeld in de Algemene wet bestuursrecht (Awb).
Bezwaarschriftencommissie
De gemeente Gorinchem maakt bij de behandeling van bezwaarschriften gebruik van een bezwaarschriftencommissie. Dit is een adviescommissie zoals bedoeld in artikel 7:13 van de Awb.
De commissie is onafhankelijk en bestaat uit externe leden, die niet in dienst zijn van de gemeente. De werkwijze van de commissie is beschreven in de Awb en de Verordening commissie bezwaarschriften gemeente Gorinchem 2019. De commissie geeft advies. Het bestuursorgaan beslist uiteindelijk op het ingediende bezwaarschrift.
Bij een heroverweging van het besluit kunnen eventueel gemaakte fouten worden hersteld. Tijdens de bezwaarprocedure kan het bestuursorgaan het primaire besluit volledig heroverwegen.
De commissie is niet bevoegd te adviseren over bezwaarschriften die zijn ingediend tegen besluiten inzake de Wet waardering onroerende zaken, de socialezekerheidswetten, de Jeugdwet en personele aangelegenheden.
In dit jaarverslag brengt de commissie verslag uit over de behandeling van de bezwaarschriften in 2022. Daarbij wordt een aantal cijfers gepresenteerd over het aantal ontvangen bezwaarschriften, de gevolgde procedure en de wijze van afhandeling. Daarnaast is in het verslag informatie opgenomen over de bezwaarprocedure. Ook worden conclusies en verbeterpunten aangegeven.
Werkwijze
Het secretariaat van de commissie bekijkt met het bestuursorgaan of het bezwaarschrift op informele wijze kan worden opgelost. Soms is een uitleg over het genomen besluit voldoende. Het kan ook zijn dat er een nader onderzoek plaatsvindt naar de feiten en omstandigheden. Dit kan leiden tot een ander besluit. Bij een informeel gesprek wordt de behandeling van het bezwaarschrift aangehouden.
Als de bezwaren blijven bestaan en er geen passende oplossing mogelijk is, wordt de formele bezwaarprocedure gestart.
De commissie nodigt de bezwaarmaker dan uit voor een hoorzitting om het bezwaar mondeling toe te lichten. Er kunnen ook andere personen zijn die een belang hebben bij het bestreden besluit. Zij worden ook uitgenodigd voor de hoorzitting en mogen reageren op het ingediende bezwaar.
Het bestuursorgaan maakt voor de hoorzitting een verweerschrift, waarin zij het besluit nogmaals uitlegt en ingaat op de punten uit het bezwaarschrift.
De hoorzittingen zijn in de meeste gevallen openbaar en voor iedereen toegankelijk. Van elke hoorzitting wordt een verslag gemaakt. Na de hoorzitting vergadert de commissie over de zaak. Vervolgens wordt het advies uitgewerkt en samen met het verslag aan het bestuursorgaan aangeboden. Het bestuursorgaan neemt vervolgens een besluit op het ingediende bezwaar. Het advies van de commissie is niet bindend. Als het bestuursorgaan van het advies wil afwijken, moet dit wel goed gemotiveerd worden. De bezwaarmaker en eventuele andere belanghebbenden ontvangen bij het besluit op bezwaar een kopie van het advies en verslag van de commissie.
Samenstelling van de commissie
Commissieleden
- De heer ir. M. Houtman (voorzitter);
- De heer mr. J.A. Bodewitz;
- De heer mr. A.R. Krijgsman;
- De heer mr. N. Verkerk;
- Mevrouw H. van Houwelingen MSc.
Secretariaat van de commissie
- Mevrouw V.J. Wuijten (secretaris);
- Mevrouw L. Kooij (administratief medewerkster);
- Mevrouw J. Arslan (plaatsvervangend secretaris).
Aantal ontvangen bezwaarschriften
- In 2022 zijn er in totaal 81 bezwaarschriften ingediend, gericht tegen 67 verschillende besluiten. De commissie ziet de afgelopen jaren een stijging in het aantal ontvangen bezwaren. In 2017 kwamen er 51 bezwaarschriften.
- Het is voor de commissie niet duidelijk of er relatief gezien ook meer besluiten worden genomen, of dat er een andere reden is dat het aantal bezwaren blijft stijgen.
- De commissie is in 2022 in totaal 9 keer bijeen geweest.
- De hoorzittingen vonden gedeeltelijk fysiek op het stadhuis en gedeeltelijk digitaal plaats.
De verdeling van de ingediende bezwaarschriften
De verdeling van de ingediende bezwaarschriften in 2021 en 2022 in soort en team is als volgt:
| Soort zaak | 2021 | 2022 |
|---|---|---|
| Urgentieverklaringen woningzoekenden | 1 | 3 |
| Omgevingsvergunning (bouw-, sloop-, monumentenvergunning-en en vrijstellingen) | 27 | 29 |
| Verkeersbesluiten en maatregelen gehandicaptenparkeerplaatsen | 8 | 7 |
| Algemeen Plaatselijke Verordening | 7 | 12 |
| Bijzondere wetten | 9 | 2 |
| WMO | 3 | 11 |
| Wet BRP | 3 | 0 |
| Subsidies | 0 | 1 |
| Overige | 16 | 16 |
| Totaal | 74 | 81 |
Uitleg over 'Bijzondere wetten' en 'Overige'
- Onder ‘Bijzondere wetten’ vallen bezwaren met betrekking tot het toepassen van bestuursdwang op grond van de Opiumwet.
- Onder ‘Overige’ vallen bezwaren met betrekking tot een handhavingsverzoek over de lengte van een rookgasafvoer en stookoverlast, de aanwijzing van gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden, het opleggen van een last onder dwangsom voor het verwijderen van een airco-unit en vanwege een brandcompartimentering, het wegslepen van auto’s, een kostenverhaalsbeschikking voor spoedeisende bestuursdwang, instemmingsbesluiten voor de aanleg van een glasvezelaansluiting, WOO-verzoeken en het opleggen van een last onder bestuursdwang voor het verwijderen van caravans en tenten op gemeentegrond.
Bezwaarschriften per team
- Het team dat het besluit heeft voorbereid neemt een bezwaarschrift in behandeling genomen. De medewerkers van dat team vertegenwoordigen het college of de burgemeester bij de procedure.
- In de grafiek is duidelijk te zien dat de meeste bezwaren gaan over de besluiten die vanuit Team Stadsontwikkeling zijn genomen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om omgevingsvergunningen en verkeersbesluiten.
- Bij sommige teams, zoals bijvoorbeeld Team Informatie en Ondersteuning of Team Buitendienst, komen helemaal geen bezwaarschriften binnen. Deze teams hebben uitvoerende taken en nemen geen besluiten waar bezwaar tegen kan worden gemaakt.
Uitkomst bezwaren 2022
Ingetrokken 41%
In 2022 zijn 33 bezwaarschriften ingetrokken. Dit is veelal gebeurd na informeel overleg tussen de behandelend ambtenaar, bezwaarmaker en (eventueel) derde-belanghebbende.
Ongegrond 22%
Bij 18 bezwaarschriften heeft de commissie geadviseerd om deze ongegrond te verklaren. Dat betekent dat de bezwaarmaker niet in het gelijk wordt gesteld en dat het besluit volledig in stand blijft.
Deels gegrond 17%
Er zijn 14 bezwaarschriften gedeeltelijk gegrond verklaard door de commissie. In de meeste gevallen ging het om een motiveringsgebrek, dat in de beslissing op bezwaar hersteld kon worden. Het besluit blijft hiermee in stand.
Gegrond 2,5%
De commissie heeft 2 bezwaarschriften gegrond verklaard en daarbij geadviseerd om een nieuw besluit te nemen.
Niet-ontvankelijk 10%
Bij 8 bezwaarschriften heeft de commissie geadviseerd om deze (kennelijk) niet-ontvankelijk te verklaren. Aanleiding hiervoor is bijvoorbeeld dat een bezwaarmaker geen belanghebbende is of zijn bezwaarschrift te laat heeft ingediend. Daarmee voldoet het bezwaarschrift niet aan de eisen van de Awb en mag het volgens die wet niet inhoudelijk worden behandeld.
Doorgestuurd 2,5%
Er zijn 2 bezwaarschriften doorgestuurd naar de rechtbank en de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, omdat ze niet bij de gemeente horen en direct in beroep behandeld moeten worden
Nog in behandeling 5%
Op het moment van het vaststellen van dit jaarverslag zijn er nog 4 bezwaarschriften die in 2022 zijn ingediend, in behandeling bij de commissie.
Conclusies en verbeterpunten
- Het aantal ingediende bezwaren is iets hoger dan vorig jaar. Wederom zijn naar verhouding de meeste bezwaren ingediend tegen omgevingsvergunningen. Ook is er een stijging te zien in het aantal bezwaren vanwege Wmo-besluiten, naar alle waarschijnlijkheid door de herindicaties voor huishoudelijke ondersteuning die het afgelopen jaar hebben plaatsgevonden.
- In geval van verkeersbesluiten is het aan te bevelen om aandacht te schenken aan de noodzaak van een verkeerskundig onderzoek.
- De commissie vraagt blijvende aandacht voor het volledig en draagkrachtig onderbouwen van besluiten, om een motiveringsgebrek te voorkomen. Een goede motivatie draagt bij aan de transparantie van de overheid en kan leiden tot meer begrip voor een besluit.
- De commissie wil bovendien het informeel behandelen van bezwaren stimuleren. Mocht een formele procedure noodzakelijk zijn, dan adviseert de commissie het bestuursorgaan om tijdens de hoorzitting van de gelegenheid gebruik te maken om met de betrokken partijen in gesprek te gaan en niet alleen een verweer te voeren. Het gaat erom dat de bezwaarmakers zich gehoord voelen en dat hun vragen en zorgen worden beantwoord.
- Tijdens diverse hoorzittingen is door bezwaarden naar voren gebracht, dat zij zich als burgers niet gehoord voelden door de gemeente. Van de gemeente verwachten zij een actieve houding in de communicatie door bijvoorbeeld als directe omwonende in kennis te worden gesteld van activiteiten die hen raken. In verscheidene zaken die zijn gepasseerd kon de commissie zich, ondanks dat de gemeente in juridisch opzicht niks kon worden verweten, toch voorstellen dat de gemeente zich beraadt hoe zij de communicatie met haar burgers waar mogelijk kan verbeteren.
- De commissie beveelt aan om te bezien hoe de gemeente vooral bij de behandeling van vergunningaanvragen de contacten kan verbeteren. De mogelijkheden die in het kader van de Omgevingswet ten aanzien van participatie worden geboden kunnen daarbij worden benut."
Dit zijn volgens de commissie de meest opvallende zaken welke aandacht verdienen om een goede bezwaarbehandeling voor de inwoners en bedrijven van de gemeente te waarborgen.
Jaarverslag bezwaarschriften 2021
Bekijk het jaarverslag bezwaarschriften 2021 (pdf).